Jak dotrzeć do Glasgow

Samolotem

Port lotniczy Glasgow znajduje się 10 mil na zachód od miasta. Łatwe w użyciu lotnisko lotów do i z Londynu Heathrow i Gatwick i wielu innych europejskich węzłów komunikacyjnych, z tanich lotów (EasyJet i Ryanair) oraz tylko latem loty do kilka amerykańskich i kanadyjskich portów lotniczych obejmują one Nowy Jork (Delta; www.delta.com); Newark (United; www. Utlited.com); Filadelfię (American; www.aa.com); Orlando (Virgin Atlantic; www.vlrginatlantic.com); oraz Toronto i Vancouver (Air Transat; www ait1ransat.com) lotnisko jest naprawdę ważnym węzłem komunikacyjnym. Autobus kursuje pomiędzy lotniskiem a kilkoma przystankami w centrum miasta, z końcowym przystankiem na dworcu autobusowym przy Buchanan Street. Płacić można w autobusie (gotówką lub kartą płatniczą credid/debit): dorośli 8 funtów, dzieci 4 funty w jedną stronę. Taksówka” w centrum miasta kosztuje około 24 funty. Prywatne taksówki ok 15 funtów.

Drugie lotnisko w Glasgow. Prestwick( ok 45 mil od Glasgow).

Autobusem

Dworzec autobusowy Buchanan Street znajduje się 2 przecznice na północ od dworca Queen Street na ulicy Killermont. National Express (www.nationalexpress.com) z londyńskiego dworca autobusowego Victoria do Glasgow kursuje nocą, a cztery podróże trwają od 8/2 do 14 godzin, w zależności od liczby przystanków; Glasgow do Londynu kursuje trzy razy w ciągu dnia i raz w nocy. Niskie ceny biletów mogą zrekompensować dodatkowy czas i dyskomfort związany z podróżą nocną. Megabus (www.megabus.com 0900/160-0900) obsługuje również połączenie między London Victoria i Buchanan Street, z trzema przejazdami w ciągu dnia i jednym na noc. Scottish CityLink (www.citylink. co.uk 0871/266-3333) obsługuje częste połączenia autobusowe między Glasgow a Edynburgiem na trasie M8; podróż trwa około godziny, ale może być dłuższa podczas porannych i wieczornych dojazdów do pracy.

Glasgow jest obsługiwane przez autobusy First (www.firstgroup.com; 0141/423-6600). Przewozy odbywają się często w ciągu dnia, ale są znacznie ograniczone po 23:00. Odbierz rozkłady jazdy w Centrum Podróży na dworcu autobusowym Buchanan Street na Killermont Street (Pon.-Sat 6:30-l0:30pm, niedziela 7:00-10:30pm) lub pobierz je ze strony internetowej First’s pod adresem www.firstgroup.com/ukbus/glasgow. Ceny biletów w jedną stronę wynoszą £2.20 za krótkie podróże (zazwyczaj do 5 przystanków) i ok £3 za dłuższe podróże w dowolne miejsce w mieście. Płać w autobusie, wymagana dokładna lokalizacja. Jednodniowy bilet na nieograniczoną ilość przejazdów kosztuje 4,50 funta, a tygodniowy bilet tygodniowy 17 funtów. Na przystankach należy pomachać, gdy tylko zbliża się autobus.

Metro

Jasno-pomarańczowe pociągi jednoliniowego metra w Glasgow tworzą trasę okrężną z 15 przystankami. Stąd nazwa “Clockwork Orange.” Pociągi jeżdżą co 4 do 8 minut i kursują od poniedziałku do soboty od 6:30 do 23:30 i od 10 do 18:00 w niedziele. Bilety można kupić na każdej stacji metra, a bilet w jedną stronę to 1,50 funta dla dorosłych i 75p dla dzieci; całodzienne bilety to 2,90 funta dla dorosłych. Pociągi pokonują cały tor w ciągu 24 minut. InnerCircle w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, Outer Circle pociągi jeżdżą w kierunku przeciwnym.

Atrakcje Glasgow są rozsiane po całym mieście. Najłatwiej jest podejść do nich w klastrach: City Center, Merchant City, i East End.

East End i średniowieczne Glasgow

Długa historia Glasgow znana jest na wschodnim krańcu miasta, gdzie najstarsza budowli miasta, wznosi się obok najstarszego domu w Glasgow, Provand’s Lordship  (www.glasgowlife.org.uk; 0141/276-1625) z 1471 roku; kamienne pokoje wypełnione są siedemnastowiecznymi szkockimi meblami i portretami i są otwarte od wtorku do czwartku i soboty, od 10 do 17, oraz w piątki i niedziele, od 10 do 17, a wstęp jest wolny. Tuż za nim znajduje się strome, zielone wzgórze pełne strzelistych pomników Nekropolii, wiktoriańskiego miasta zmarłych. Jeśli jesteś gościem, znalazłeś swoje miejsce. Wolontariusze bezpłatnie oprowadzają po Nekropolii trzy razy w miesiącu, zwykle z przewodnikiem w piątek, sobotę i niedzielę; przejdź do strony www. glasgownecropolis.org po harmonogramy, listę najważniejszych zabytków i aby zarezerwować miejsce na wycieczke.

Średniowieczne miasto rozciągało się stąd na południe,

Siedmiopiętrowa wieża kiedyś wznosiła się nad długimi, zburzonymi więzieniami, które stały u podnóża wieży. Czarownice, złodzieje i mordercy byli często wieszani na platformie przymocowanej do wieży, a ci uważani za złoczyńców byli dalej upokarzani przez ich odcięte głowy wbijane na kolce. Ostatnim Glaswegianinem, który został powieszony w publicznym widowisku, był dr Edward Pritchard, który w 1865 roku został uznany winnym otrucia żony i teściowej, a jego egzekucja przyciągnęła wzburzony tłum 80.000 widzów. Więźniowie z przyległego więzienia dla dłużników marnieli w względnym pocieszeniu, korzystając z przepisu, że po zwolnieniu z więzienia należy obowiązkowo traktować współwięźniów do wybranego przez nich wyzwolenia alkoholowego. Plac przed Tolbooth był miejscem gromadzenia się zamożnych kupców i handlarzy, którzy paradowali w swojej finezji. Jako kolejny przejaw bogactwa wznieśli oni wspaniały kościół w całej Szkocji, okazały Andrew’s in the Square, niegdyś otoczony najmodniejszymi domami w mieście. Także w tej okolicy zebrało się na dziedzińcu 23 listopada 1765 roku, aby oglądać, jak włoski śmiałek Vincenzo Lunardi wykonuje pierwszy lot w Szkocji, wznosząc się balonem na gorące powietrze.

Katedra w Glasgow

Najstarsza budowla Glasgow i jedyna kompletna średniowieczna katedra w Szkocji została poświęcona w 1197 r. i poświęcona św. Mungo, patronowi miasta. Szósto wieczny misjonarz, znany również jako Kentigem, spędził 13 lat nawracając Glaswegów. Wysiłki te, wraz z pozbawieniem życia postu i modlitwy w celi skalnej, tak bardzo zmęczyły biednego człowieka, że zmuszony był nosić opatrunek podtrzymujący jego brodę. Mungo leży pośród lasu filarów w sklepionej krypcie.

Galeria Sztuki Nowoczesnej

W 1778 roku lord tytoniowy William Cunninghame zlecił zaprojektowanie tej śmiesznie pompatycznej kamienicy w stylu wielkiego budynku publicznego. W swoim obecnym kształcie, neoklasyczny gmach jest wizytówką zmieniających się wystaw najlepszych współczesnych artystów szkockich, wśród nich Glaswegian Douglasa Gordona, znanego najlepiej z fotografii i projekcji wideo oraz Kena Cume’a, którego obrazy zgłębiają mroczne głębie chorób, starzenia się i nierówności społecznych. Swoje miejsce zajmują wraz z Davidem Hockneyem i innymi uznanymi na całym świecie artystami. Z przodu znajduje się uwielbiany pomnik księcia Wellingtona, noszący na głowie plastikowy stożek z napisem “Glaswegian defiance of authority”. Policja już dawno przestała usuwać bezpardonową młynarkę, bo za każdym razem, gdy to robią, pojawia się ona ponownie.

Glasgow School of Art

Charles Rennie Mackintosh jest lokalnym architektem z Glasgow. Był bom w Glasgow w 1868 roku, studiował on w Glasgow School of Art, i zaprojektował kilka z najbardziej charakterystycznych punktów miasta. Jego arcydziełem jest główny budynek szkoły, ukończony w 1907 roku. Uderzający projekt pochyla się w kierunku Art Nouveau, z nielicznymi kamiennymi fasadami z ogromnymi oknami, które oświetlają północną część budynku.

West End

W XIX wieku Glasgow znalazło się w pełnym rozkwicie rewolucji przemysłowej, a centrum miasta stawało się nieznośnie zatłoczone i zalane sadzą. Ci, którzy mogli sobie na to pozwolić, zaczęli osiedlać się w rezydencjach i domach na tarasie w West Endzie, gdzie wzdłuż brzegów rzeki Kelvin powstał Park Kelvingrove. W 1870 roku Uniwersytet Glasgow przeniósł się z High Street do kampusu, który wygląda jak oksfordyjski pejzaż marzeń, czyli Hogwardu. Park nosi imię Williama Thomsona, alias Lorda Kelvina (1824-1907), syna profesora, jednego z najznakomitszych absolwentów uniwersytetu, a później samego światowej sławy profesora. Podarował nam Kelwinową skalę temperatur bezwzględnych i liczne wynalazki, a także użyczył swojego imienia Kelwinatorowi, jednej z pierwszych lodówek do użytku domowego. Jego pomnik zajmuje honorowe miejsce w pobliżu rzeki, która również nosi jego imię, gdyż przepływa przez park. W pobliżu znajduje się posąg innego wynalazcy z Glasgow, Sir Josepha Listera (1827-1912), pioniera chirurgii antyseptycznej.

Po drugiej stronie alei znajduje się Hunterian Art Gallery, w której znajduje się największa na świecie kolekcja dzieł szkocko-amerykańskiego malarza Jamesa McNeilla Whistlera (1834-1903). Główna galeria prezentuje również XVII-wieczne obrazy (Rembrandt do Rubensa) oraz XIX-wieczną sztukę szkockich kolorystów i tzw. “Glasgow Boys”, takich jak Hunter, Cadell i Fergusson. Eksponaty tymczasowe, pozyskane z największej kolekcji druków szkockich, znajdują się w galerii druków na drugim piętrze. Ostatnia przynęta: dom architekta Charlesa Rennie Mackintosha i jego żony, Margaret, został pieczołowicie odtworzony. Zwiedzanie tych skąpych, przyjemnych i zaskakująco współczesnych pokoi odbywa się wyłącznie na podstawie biletu czasowego.

Kelvingrove Art Gallery & Museum 

Hunterian muzeum może być najstarszym muzeum w Szkocji, ale Kelvingrove jest najczęściej odwiedzany w kraju, jego frekwencja jest największa w Wielkiej Brytanii, poza muzeami w Londynie. Wspaniały, faux hiszpański barokowy pałac, zbudowany na Międzynarodową Wystawę w Glasgow w 1901 roku, mieści kolekcję, która rozciąga się od XVII-wiecznych holenderskich i flamandzkich mistrzów poprzez francuskich impresjonistów i kolorowe dzieła tak zwanych Glasgow Boys (lokalnych malarzy, którzy zaczęli zdobywać sławę w tym samym czasie co Renoir i jego koledzy impresjoniści) i dalej. Mona Lisas” Kelvingrove’a to m.in. obraz Rembrandta z 1655 r. “Człowiek w zbroi”, w którym zamyślony młody człowiek zdaje się kontemplować swoją śmiertelność w świetle nadchodzącej bitwy; oraz obraz Salvadora Dali “Chrystus świętego Jana od Krzyża”, w którym Chrystus unosi się po zaciemnionym niebie.

Plac Katedralny

People’s Palace. Ten czerwony pawilon z piasku, kamień zbudowany w 1898 roku jako centrum kulturalne dla oświecenia mieszkańców w East Endzie powinien teraz prześledzić historię Glaswegian od 1750 roku do dnia dzisiejszego. Fotografie kamienic pokazują, jak ponure było życie wielu z nich i dostarczają fascynujących spojrzeń w takich codziennych realiach, jak wyjście do komunalnej pralni. Wytrenowany w Glasgow artysta Ken Currie stworzył sugestywny mural “Canton Weaver’s Massacre”, który przedstawia pierwszy poważny spór pracowniczy w Szkocji, który zakończył się krwawo, gdy wojska strzelały do strajkujących w wiosce tuż za Glasgow, zabijając sześć osób. Zdobyto również wiele radosnych momentów, w tym tańce w Sali Balowej Barrowland i wyjścia na pokład parowca w dół rzeki Firth of Clyde. W sąsiednich Ogrodach Zimowych można napić się kawy w dżungli tropikalnych roślin, a na dziedzińcu pałacu znajduje się wspaniała Fontanna Doultona. Sir Henry Doulton, założyciel słynnej firmy produkującej zastawę stołową, zaprezentował w 1887 roku w Glasgow największą na świecie fontannę z terakoty, aby uczcić Złoty Jubileusz Królowej Elżbiety.

Glasgow Green

St Mungo Museum of Religious Life & Art. Muzeum mieści się w średniowiecznej rekonstrukcji szkockiej twierdzy w miejscu dawnego Pałacu Biskupiego. Hinduski wąż demon Naga Rassa i tańczące szkielety z obchodów meksykańskiego Dnia Zmarłych dzielą przestrzeń z krzyżami, witrażami, menorami, zwyczajami mnichów, tureckimi dywanikami modlitewnymi i innymi religijnymi artefaktami. Przechodzą przez to tematy – narodziny, śmierć, odnowa – oraz przesłanie nadziei, które leży u podstaw wszystkich religii, coś, co warto kontemplować podczas spaceru po spokojnym Ogrodzie Zen.

City Center i Merchant City

Wygląda na to, że każdy prędzej czy później skończy na ogromnym George Square, położonym w 1781 roku i według większości obliczeń w centrum miasta. Powieściopisarz i poeta Sir Walter Scott (1771-1832) bada scenę ze szczytu 24-metrowej kolumny w centrum placu i wokół niego znajduje się posąg Who’s Who of Scottish achievements: poeta i ulubiony syn Robert Bums (1759-96), wynalazca maszyny parowej James Watt (1736-1819) i chemik Thomas Graham (1805-69).

Kilka bloków na południu i wschodzie są ikonami upadku XX-wiecznego dobrobytu Glasgow, Latarnia Morska, przy 11 Mitchell Lane, ukończona w 1895 roku dla gazety Glasgow Herald według projektów wielkiego architekta Glaswegian Charlesa Rennie Mackintosha. Spiralne schody wkraczają na wieżę imiennika, podczas gdy piętra poniżej, wzbogacone terakotowymi kafelkami i innymi secesyjnymi detalami, mieszczą Centrum Projektowania i Architektury, z zmieniającymi się wystawami, oraz Centrum Interpretacji Mackintosha, z rysunkami, meblami i innymi materiałami chroniącymi życie i pracę Mackintosha i jego żony, projektantki Margaret Macdonald. Latarnia morska (www.thelight house.co.uk; © 0141/276-5365) jest otwarta od poniedziałku do soboty od 10:30 do 17:00 i od niedzieli w południe do 17:30; wstęp jest bezpłatny, podobnie jak sobotnie wycieczki o 13:00.

Od XVII do połowy XIX wieku handlarze zbijali fortunę na imporcie i eksporcie tytoniu, a także przypraw, cukru i niewolników, mieszkali w rezydencjach w pobliżu swoich magazynów na południe od Placu, w blokach znanych obecnie jako Merchant City. Wieża Kupiecka, ukończona w 1665 r. w pobliżu rzeki Clyde na Bridgegate, była nie tylko pokazem siły, ale także służyła jako strażnica, która obserwowała nadejście i odejście statków z ładunkiem z Dalekiego Wschodu i Nowego Świata.

Zgodnie z popularnym powiedzeniem, Clyde zrobił Glasgow i Glasgow zrobił Clyde. To właśnie woda uczyniła z miasta wielką średniowieczną potęgę handlową, a później centrum przemysłu stoczniowego – QE2 uruchomiono tu w 1967 roku. Chociaż większość przemysłu nadrzecznego wymarła, oba brzegi Clyde wracają do swoich własnych, z lśniącymi nowymi nadrzecznymi budynkami mieszkalnymi i biurowymi, centrum wystawowym SSE Hydro i audytorium SEC Armadillo (oba autorstwa uznanego brytyjskiego architekta Sir Normana Fostera i tego ostatniego, tzw. z uwagi na swój kształt) oraz dwoma efektownymi muzeami, Glasgow Science Centre i Riverside Museum. Jednym z najbardziej imponujących zabytków nad rzeką jest nieczynny już Finnieston Crane, gigantyczny, 53-metrowy (174 stopy) żuraw wysięgnikowy z lat dwudziestych XX wieku, który służył niegdyś do załadunku parowozów i ciężkich ładunków na statki (plany przewidują budowę restauracji widokowej na samej górze dźwigu).

Glasgow Science Centre

Ten lśniący, pokryty tytanem, w kształcie półksiężyca punkt orientacyjny przypomina kadłub statku, co nawiązuje do sąsiedniego basenu, do którego kiedyś przywożono statki. W Centrum Naukowym można dowiedzieć się wszystkiego o bezkręgowcach morskich, jak również o inżynierii okrętowej, a także o wszystkim innym, co wiąże się z nauką i techniką. Sekcje dotyczące zdrowia i ludzkiego ciała są szczególnie oświecające. Sąsiednie Planetarium i IMAX wystawiają spektakularne pokazy, ale największym przeżyciem jest wycieczka w górę 100-metrowej (328 stóp) wysokiej Glasgow Tower. Cała wieża obraca się, dzięki czemu jest to najwyższa obrotowa konstrukcja na świecie. Jak na ironię, biorąc pod uwagę oddanie centrum do najnowocześniejszych technologii, wieża jest często zamykana na czas remontu.

50 Pacific Quay, www.gsc.org.uk. 0141/540-5000. 11,50£ dorośli, 9,50£ seniorzy i dzieci 5-15£, Planetarium 3£ extra, IMAX 2,50 extra, Wieża 3,50 extra; Planetarium tylko 5,50£, Wieża tylko 6,50£. Od późnego marca do października codziennie od 10:00 do 17:00, od listopada do późnego marca od 10:00 do 15:00, od 10:00 do 17:00, w sobotę i niedzielę. Autobus 90 z Union St.

Riverside Museum

Zygzakowaty dach tego zabytku przez późną gwiazdę architekta Zaha Hadid reprezentuje fale na rzece Clyde, podczas gdy jego długi, liniowy kształt ma przypominać tunel łączący miasto z rzeką. Lipowo-zielone wnętrze wydaje się nieco mniej inspirujące, bardziej jak bambus trolejbusowy, który, przychodząc do głowy, jest idealną oprawą dla trolejbusów, autobusów, samochodów, samolotów, nawet deskorolek i wózków inwalidzkich, które w zabawny sposób celebrują chwałę transportu, będącego tematem muzeum. Wsiadanie do zabytkowych autobusów z lat trzydziestych i zaglądanie do starych przyczep mieszkalnych (nazywanych tu przyczepami kempingowymi) oznacza przyjemne rozkoszowanie się nostalgią.

Będąc w Glasgow warto także wybrać się na kilka dni do Edynburga dlatego polecam aby zapoznać się z poradami dotyczącymi tego miasta, szczegóły znajdziecie w tym artykule.